Korzenie poznańskich baptystów sięgają XIX wieku, kiedy to na ziemiach wielkopolski pojawili się kaznodzieje głoszący reformatorskie idee, zawierające się w pięciu łacińskich zwrotach:
Sola scriptura - Tylko Pismo Święte jest źródłem
doktryny teologicznej,
Sola fide - Tylko wiara jest potrzebna do zbawienia,
Sola gratia - Tylko łaska – zbawienie pochodzi z
łaski danej od Boga,
Solus Christus - Tylko Chrystus jest pośrednikiem
między Bogiem a ludźmi,
Soli Deo Gloria - Tylko Bogu chwała.
Historia powstania zboru przy ul. Grunwaldzkiej 53, jest ściśle powiązana z osobą Prezbitera Jana Pancewicza, który 20 czerwca 1946 roku został kaznodzieją zboru baptystów w Poznaniu. Zanim jednak, dzięki jego staraniom, kaplica przy ulicy Grunwaldzkiej stała się własnością zboru, baptyści niejednokrotnie musieli mierzyć się z wielkimi trudnościami lokalowymi, które towarzyszyły im praktycznie od samego początku istnienia.
Cofnijmy się nieco w czasie do roku 1910, w którym to (po licznych
trudnościach) do użytku baptystów została oddana kaplica przy ul.
Przemysłowej 48 (obecnie miejsce spotkań II Zboru Chrześcijan
Baptystów), wybudowana m.in. przez Roberta Drewsa, który od 1906
pełnił funkcję pastora zboru. Niestety, w myśl pruskiego prawa, zbór
baptystów nie był uznanym prawnie publicznym związkiem wyznaniowym, co
skutkowało tym, że zabudowania, choć służyły całej społeczności
baptystów w Poznaniu, były oficjalnie prywatną własnością Roberta
Drewsa i Konstantego Hankela a nie zboru. Jakby tego bylo mało, po II
wojnie światowej, na skutek nowych zawirowań prawnych, nieruchomość
przy ul. Przemysłowej została uznana za własność państwa i była
użytkowana przez różne miejskie instytucje m.in. dom kultury.
Powróćmy jednak do roku 1946. Jan Pancewicz, poza regularną pracą w
zborze, cały czas starał się o odzyskanie dostępu do kaplicy przy ul.
Przemysłowej. W tym samym roku, dzięki listownej interwencji
Pancewicza w Ministerstwie Informacji i Propagandy w Warszawie, udało
się uzyskać decyzję pozytywną odnośnie odzyskania rzeczonego mienia na
rzecz baptystów. Finalnie jednak Urząd wycofał się z wydanej decyzji
uznajac, że zapisy znalezione w księdze wieczystej mówią o tym, że
właścicielami kamienicy i kaplicy byli niemieccy obywatele Robert
Drews i Konstanty Henkel a nie zbór baptystów, który wtedy te budynki
użytkował.
Z powodu braków lokalowych, nabożeństwa odbywaly sie w mieszkaniu na
17 metrach kwadratowych, co było dość dużą niedogodnoscią dla prężnie
rozwijającego się zboru. W związku z tym Pancewicz nie ustawał w
poszukiwaniu rozwiązania. Wykorzystał okazję, która nadarzyła się wraz
z wizytą w Poznaniu prezesa rady kościoła Andrzeja Kircuna. Pancewicz
wraz z Kircunem udali się wpólnie do Wydziału do Spraw Wyznań,
składając wniosek o udostępnienie innego obiektu sakralnego jako
miejsca dla zboru baptystów. W lutym 1963 w piśmie „Słowo Prawdy” Jan
Pancewicz pisał:
Poznań. Śpieszę donieść naszym Czytelnikom, że przydzielono naszemu
zborowi kaplicę, o którą staramy się od lat. Dzielnicowa Rada
Narodowa Poznań-Grunwald uwzględniła naszą prośbę, przydzielając
kaplicę w innym miejscu naszego miasta, o co kołaczę już kilkanaście
lat. Wiosną mamy zamiar zabrać się do przeprowadzenia remontu i
dostosowania kaplicy do naszych potrzeb. W imieniu zboru baptystów w
Poznaniu serdecznie dziękujemy miejscowym władzom naszego miasta za
uwzględnienie naszych potrzeb, a także wyrażamy gorące podziękowania
Wojewódzkiemu Urzędowi do Spraw Wyznań za życzliwość i pomoc w
uzyskaniu zastępczej kaplicy. Będę starał się informować naszych
Czytelników na bieżąco o wykonywaniu bieżących prac. Wspominajcie o
nas w swoich modlitwach.”
Tak oto zbór uzyskał dostęp do wyszukanej i wskazanej Urzędowi przez
Jana Pancewicza kaplicy szpitalnej przy ulicy Grunwaldzkiej 53.
Prace porządkowe wokół kaplicy, wraz z remontem małej sali wewnątrz,
trwały pół roku. I chociaż główna sala była jeszcze przed remontem to
1 września 1963, w małej salce, odbyło się nabożeństwo
Jan Pancewicz w sierpniu 1964 roku, po osiemnastu latach pracy
ewangelizacyjnej w Poznaniu oraz pozyskaniu nowej kaplicy dla zboru,
wyjechał na stałe z rodziną do Kanady. Od tego czasu, zbór Poznański
pracuje nieprzerwanie w kaplicy przy ulicy Grunwaldzkiej 53.
Pastorami zboru są kolejno:
1964-1978 Stefan Rogaczewski,
1978-1989 Stanisław Blank,
1989-2002 Piotr Zaremba,
2002-2020 Grzegorz Wojno,
a od 2020 roku, aż do teraz, Ireneusz Roethel.
Szczegółową, pełną zwrotów akcji i towarzyszacych temu cudów, historię
funkcjonowania poznańskich baptystów od XIX w., możesz w całości
przeczytać tutaj